Vaklui

Met geen andere collega kan ik zo hartstochtelijk van mening verschillen als met Anita Engbers. Dat gemier op de vierkante millimeter over een detail in een woonverordening, of een kiloprijs voor een sociale sectorwoning. Wat een onzin! Dit alles neemt niet weg dat ik haar hoog heb staan, die bevlogen onversaagde en ongegeneerde alles- en betweter. Bovendien ben ik het ook wel eens hartgrondig met haar eens. Bijvoorbeeld nu.

Op haar website neemt Anita stelling tegen de voorgenomen aanbesteding van (onderdelen van) het welzijnswerk in Gouda. Je zal maar welzijnwerker zijn. Hoe maakbaar is welzijn? Over het welzijn van wie precies gaat het eigenlijk? Tien tegen één dat al die (politieke) partijen in de stad iets anders van je willen. Weinig complimenten, des te meer gezeik, schat ik. Wat doen die watjes eigenlijk met onze belastingcenten? Ze kennen toch de indicatoren? Waarom zijn die wijken nog niet leefbaar? Waarom hangen er nog rotjongens op straat? Veiligheid. Leefbaarheid. Love. Peace. We want it all, we want it now! En graag een paar euro van de uurprijs af. Hoezo kan niet? Dan schrijven we een pitch uit.

De markt is geen panacee, en wat je ver haalt, valt vaak vies tegen. Straathoekwerkers uit Amsterdam, Breda of Weststellingwerf kennen niet onze wijken, onze problemen en onze usual suspects evenmin. Voor de nieuwe welzijnswerkers goed en wel zijn ingewerkt staat – wegens het niet halen van de prestatieafspraken – de volgende aanbesteding op de rol. Niet de beste vaklui, maar de bureaucratisch best onderlegde aanbieder wint. Want aanbestedingen, dat is een vak apart. Dat heeft helemaal niks met welzijnswerk te maken.

Ondertussen verdampt de kennis, kunde en het menselijk kapitaal van een professionele Goudse organisatie. Weer een slag gewonnen voor de bureaucraten in hun quasi objectieve modellenuniversum. Opgeleid voor het koeioneren van mensen die wel een vak hebben geleerd. Zal ik mijn petje afzetten? Dan kunt u fijner poepen, zegt de professional lijdzaam en hij zoekt de website van het UWV.

Woorden

Het nieuwe Centrum voor Jeugd en Gezin gaat werken volgens het linking pinconcept. Ik dacht even dat er een Chinese financier was gevonden voor de nieuwe organisatie. Maar uit de context kon ik opmaken dat het een bedrijfskundig principe betreft. Linking pin. Toen ik het op dezelfde bladzij voor de vierde keer tegenkwam, geloofde ik het niet meer. Ook al omdat de steller verzuimde uit te leggen wat de burgers ermee opschieten.

Waar komen de ambtelijk-bestuurlijke modewoorden vandaan? Waarom wordt het beleid uitgerold in plaats van ingevoerd? Wie bedacht dat je de zaken out of the box moet aanvliegen? Wat is er mis met de aloude originele benadering? Niet origineel natuurlijk.

Naast cliché’s heb je dure woorden. In de directiekamer van bureau BMC (of een ander organisatieadviesbureau) bedacht ooit iemand de bestuurskrachtmeting. ‘Wat een vondst, een bestuurskrachtmeting. Ha ha ha! Nog even vergaderen over een setje indicatoren en het is zo wetenschappelijk als quantummechanica. Ga jij vast een avondje oesters drinken met de jongens van vroeger, dan rollen we het hele concept in no time provinciebreed uit.’ Recent signaleerde ik de ‘versnellingskamer’ (zet ambtenaren en bestuurders van elkaar tegenwerkende overheden in één kamer, vergezeld van leuke nieuwe communicatiegadgets) en de pressurecooker-methode (ook zoiets, maar dan van een concurrerend bureau). Hartstikke nuttig natuurlijk, maar duur….. Ik ben ervan overtuigd dat er in Den Haag - want wij doen zulke dingen niet in Gouda, behalve dan die ‘foto’, maar dat terzijde – nog heel wat is te besparen met het nieuwe klerenconcept. Dat een klein jongetje keihard roept: ‘De keizer is piemelnaakt’.

Invloed

Het is geloof ik ter ziele, maar er bestond in Gouda een poosje een blad – Into Business - waarin ondernemers tegen betaling een wervend verhaal over zichzelf konden laten opschrijven en publiceren. IJdelheid drijft mensen tot de gekste dingen, kijk maar naar Arend Jan Boekestijn. In dit lokale wereldtijdschrift stond elk jaar een ranglijst van de meest invloedrijke Gouwenaars.

Wat is invloed? Hoe werkt het? Wat bespreken de ouwe jongens (en meisjes) met elkaar in de bouwsoos, op de Rotary en bij de ondernemersvereniging? De redactie van Into Business kende in elk geval niet het hele verhaal. Want één man stond nooit in het lijstje: Hans Du Pre. Hij is ondernemer noch bestuurder en al helemaal geen old boy, maar ik weet niemand anders die op zijn eentje zo veel invloed uitoefent als hij. Hij kent alle dossiers die te maken hebben met de groene stadsrand en het historisch water van binnen en van buiten, evenals alle mensen die erbij betrokken zijn. Af en toe krijg ik een mailtje van hem, soms een mailwisseling met een reeks andere mensen. Het is altijd relevant want Hans houdt nauwgezet bij wie hij over wat informeert en waarom. Uiteraard. Volgende week hoorzitting over het Veerstalblok, moet je misschien naar toe gaan? Het waterschap vergadert binnenkort. Zou het handig zijn om toch nog even contact te zoeken met die en die?

Deze week werd bekend dat de Stolwijkersluis misschien toch wordt gered. Dat is de verdienste van veel mensen – niet in de laatste plaats van wethouder Arnout Menkveld en alle voortreffelijke Goudse ‘watermannen’ – maar zonder Hans was het vast niet zover gekomen.

Debat

De gemeenteraad – behalve GBG en de SP - stemde vorige week donderdag in met de begroting. De laatste begrotingsbehandeling van deze gemeenteraad, voor het eerst met interruptiemicrofoons. Net als in de Tweede Kamer.

Was het een verbetering? Het is met microfoons net als met camera’s: ze stimuleren kippendrift. Tot schade en schande van de SP met zijn onhoudbare standpunt over het spreiden van Gouwenaars met een Marokkaanse achtergrond. Wim Hillenaar (CDA) begon. Waarom was de SP toch tegen sloop en nieuwbouw in Gouda Oost, die partij wilde toch een meer gemengde wijk? ‘Ze slopen de verkeerde huizen’, verdedigde Hans Daniël van Alphen zich. ‘U wilt mensen spreiden, maar u wilt ze niet dwingen, hoe gaat u dat dan aanpakken?’ informeerde Anita Engbers (PvdA). Je zag in gedachten Hans Daniël de deuren langs gaan. ‘Ik heb niks tegen u, maar zou u niet eens verhuizen? Want ziet u, er wonen hier al zo veel mensen van uw soort.’ Hans Daniël kwam er niet uit. ‘Ik word hier gewoon gebrandmerkt’, zei hij bokkig. ‘U luistert niet.’

Burgemeester Wim Cornelis greep in. Hij legde uit dat iedereen altijd naar elkaar luistert in de gemeenteraad. Dat de SP kritische vragen kreeg, getuigde juist van respect. Of de heer Van Alphen daar goede nota van wilde nemen. Wat zouden onze gasten van de raad er van denken, vroeg ik me af. Ik vroeg het na afloop aan een paar mensen. ‘Ze heten inderdaad niet allemaal Marijnissen’, zei iemand met een verwijzing naar Lia Thorborg (vorige week in het AD). ‘Het is een echte burgervader’, zei een andere gast over de burgemeester.

Anders nog iets opmerkelijks? De VVD en GBG hebben toch voor de financiering van de parkeergarage op het Bolwerk gestemd. ‘We hebben het allemaal nog eens goed doorgerekend’, voegde Arnold Jue er gewichtig aan toe. Laura Werger (VVD) sloeg in het hele begrotingsdebat een andere toon aan. Aardig. Zou dat iets met Sinterklaas te maken hebben?

Het laatste begrotingsdebat van deze raad. ‘Dit gaan we doen’ was de titel van het bestuursakkoord. Wat is ervan terechtgekomen? Onze eigen wethouder, Marion Suijker, kreeg de meeste complimenten. Zij boekte de beste resultaten: op het terrein van jeugdwerkloosheid, op sociale zaken (de op een na beste sociale dienst van Nederland) en met een vlekkeloze invoering van de WMO, een listig dossier. Kijk, dat is onze lijsttrekker. Kom maar op met die verkiezingen.

Chinees

Direct lenen? Even Peking bellen. Dat was nog eens een opmerkelijke bijdrage van de VVD. De gemeenteraad vergaderde gisteravond over het voorstel van B&W om het bouwproject op het Bolwerk vlot te trekken. Het project ligt al een hele tijd stil omdat de banken alleen nog maar investeren in loterijen zonder nieten.

Maandenlang werkten juristen en financieel experts aan een oplossing: de gemeente leent de projectontwikkelaar – onder strikte voorwaarden - geld voor de bouw van de parkeergarage. In een besloten vergadering, vorige week, beantwoordden wethouder Harro Janssen en zijn ambtenaren tot in het nachtelijk uur, veel kritische vragen van alle fracties. Is het risico verantwoord? Zijn de bedrijven waar we zaken mee doen wel gezond? Wat gebeurt er als het toch misgaat tijdens de bouw? Springen we er als gemeente wel goed uit?

Een meerderheid van de raad oordeelde gisteravond dat de antwoorden van het college overtuigend waren en dat het risico beheersbaar is. Gezien het grote belang van het Bolwerk – we maken er geen gewoonte van - geeft een raadsmeerderheid groen licht. Maar wat doet de VVD? De strategie van fractievoorzitter Laura Werger is onnavolgbaar. Toen bleek dat de kredietcrisis het project had lamgelegd, beklaagde Laura zich dat er niks meer gebeurde. Kwam er nog wat van? Niet veel later verlegde de VVD de koers. Waarom gaven we het bouwbedrijf niet gedaan, de fatale termijnen in het contract waren toch al lang verstreken? Wethouder Arnout Menkveld legde keer op keer uit dat dit stellig het einde van het hele plan zou betekenen, en van het bouwbedrijf, dat het per slot van rekening ook niet helpen kon dat de markt en het bankwezen waren ingestort.

Kortom, iedereen was nieuwsgierig wat Laura zou gaan zeggen en inderdaad: het was weer verrassend. De VVD was er niet van overtuigd dat het college de alternatieven voldoende had onderzocht. Had het college er bijvoorbeeld aan gedacht dat er tegenwoordig veel Chinese investeringsmaatschappijen zijn met interesse in dit soort bouwplannen? Na de vergadering kon Laura de wethouder zo een naam en een nummer geven. Tsja. Hoe lang is een parkeergarage? Vroeg wethouder Siebe Keulen zich af in de wandelgang. Of was het een constatering?

Speeltuin (2)

Nog even over grenzen stellen en perspectief bieden. Een kind bij de lurven pakken en mores leren is soms nodig. Het kind aanspreken en de ouders. Maar het is niet voldoende. Het helpt enorm om naar een kind om te kijken, wat sommige ouders helaas te weinig doen. Mogelijk omdat ze een steuntje in de rug nodig hebben.

Het PvdA raadslid Anita Engbers zette zich met energie en overtuiging in om geld uit Den Haag te krijgen voor meer spelbegeleiders in Gouda. Ze liet geen partijcongres of ledenraad onbenut om te lobbyen. Nu is het haar gelukt. Minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken heeft subsidie toegezegd.

Anita verwacht dat na de zomervakantie een aantal spelbegeleiders aan de slag kan. De inzet van spelleider Colin Spence leverde in Kort Haarlem al goede resultaten op. ‘Ook in Oud-Achterwillens, de Burgen- en de Lustenburg en delen van Korte Akkeren kunnen spelbegeleiders een waardevolle bijdrage leveren aan de leefbaarheid’, zegt Anita vandaag in het AD. De PvdA maakt verschil, was ons motto bij de vorige raadsverkiezingen. Ik vind dat het wel weer eens gezegd mag worden.

Speeltuin

Kinderen moeten volop kunnen spelen. Overal in de stad worden daarom nieuwe speeltuinen aangelegd. Ook op het pleintje bij ons achter. Aanvankelijk stuitte het idee bij een aantal buren op weerstand. Zou de speeltuin geen hangjeugd aantrekken?

Gelukkig zijn het allemaal beschaafde, weldenkende mensen die ook wel begrijpen dat je niet je eigen kinderen kunt voorlezen uit Pluk van de Petteflet en tegelijkertijd actievoeren tegen de Torteltuin. Zo kon in goede harmonie een plan worden gemaakt en uitgevoerd. Nu staat er op het pleintje een bank, een klimglijbaan en een vierpersoonswip met er omheen drie – later te beplanten – stroken aarde. Hartstikke mooi.

De hekken waren nog niet weg, of de kinderen stroomden toe. Twaalf tegelijk op de glijbaan, met zijn tienen op de wip. Rakelings of raak suisden de zwarte kluiten aarde over het plein. Pats! Tegen de ruit van de achterbuurvrouw, of in de nek van een ander kind. Ik kwam juist met mijn fiets de poort uit. ‘Ben je helemaal bedonderd?’ vroeg ik nijdig aan een jongetje van een jaar of negen, een verse kluit in de aanslag. Een poosje aanhoorde hij mijn preek voordat hij me onderbrak. ‘Ik ken u niet, waarom zou ik naar u luisteren?’ Ik wou dat rotkind bij z’n lurven pakken en mores leren, maar ik deed het natuurlijk niet. Het zou je netjes staan als raadslid. In de praktijk van alledag is het nog knap lastig: grenzen stellen en perspectief bieden.

Wouter Bos is terug!

Plastic

Onze zolder is wat in geruststellend bestuurlijk jargon heet ‘een gebied waar opgaven liggen’. Ik kom er daarom niet zo graag. In de eerste plaats zijn er de manden met vouw- en strijkwas. Een poosje rechtstreeks uit de wasmand leven gaat weliswaar best, maar de beleving van ontbijt en ochtendspits in ons gezin lijdt er wel onder.

Verder zijn er wankele stapels oude paperassen, dozen met verweesde knuffels en ander vergeten speelgoed waaronder keukens, vliegvelden en parkeerdekken van schreeuwplastic. Het ergste zijn de winkeldochters. Schemerlampen, kandelaars en andere impulsaankopen die er bij nader inzien helemaal naast waren. Het is alles bij elkaar een magisch realistische collectie die je aan de straatstenen niet kwijtraakt.

Dankzij wethouder Marco Kastelein kreeg één stuk onverwachts toch een tweede – of beter gezegd eerste – leven. Het is een geëmailleerd vat, bij wijze van wasmand aangeschaft, maar voor dat doel veel te zwaar en dus heel onhandig. Nu staat hij in de tuin voor de gescheiden inzameling van plastic. ‘Ik ben goed bezig’, denk ik steeds als ik een lege rookworstzak in het vat laat glijden. Ook al vanwege de kansrijke mogelijkheden om werk met werk te maken. Zou je af en toe ook een speelgoed shellstation mogen meegeven voor de recycling?

Gevoelens

Al Gore kreeg de Nobelprijs niet omdat hij het milieu verbeterde, maar omdat hij de perceptie veranderde*. Met de veiligheid in Gouda is het omgekeerd. Uit de cijfers blijkt dat het beter gaat, maar in de beleving van de burgers wordt het almaar onveiliger.

Hoe komt het dat feiten en perceptie zo uit elkaar lopen? Veiligheid is zo verpolitiekt dat je je voortdurend moet afvragen welk motief er schuilgaat achter welke bewering. Oppositie- en protestpartijen – lokaal en in de Tweede Kamer - hebben een belang om in te spelen op het gevoel van onbehagen. Criminaliteit en overlast moeten beter en nog 'keiharder' worden aangepakt, en dat gaan wij straks doen als we aan de macht zijn, in tegenstelling tot die luie slampampers die het nu zijn! (Zie de website van Trots op Gouda). De Telegraaf zet elke winkeldiefstal in Gouda waar een Marokkaan bij betrokken is drie kolommen breed op de voorpagina. Het zijn dingen die gebeuren, zeker. Maar geeft het ook weer wat er speelt?

Uit een rapport van het COT blijkt dat Gouda heel behoorlijk op weg is met het integrale veiligheidsbeleid. Op een aantal punten moet het beter, daarom komt er ook een vernieuwd plan. Wat te doen met het gevoel van onveiligheid onder burgers? Eén ding hoop ik vurig: alsjeblieft geen extra communicatie! Overheidscommunicatie werkt meestal niet, of averechts, en al helemaal als je toch al zwaar onder verdenking staat van het ernstig bagatelliseren van de problematiek. Al is dat nog zo onterecht. Daarom liever daden dan woorden, bijvoorbeeld nog meer (door de gemeente geregisseerde) inzet van politie, corporaties en welzijnswerkers om overlast in wijken te beteugelen. Als over het resultaat naar huis is te schrijven, zal de vrije nieuwsgaring die taak wel op zich nemen. Mits de journalisten niet te veel worden gehinderd door de persvoorlichters en senior communicatieadviseurs.

* Deze zin heb ik gepikt uit de (voortreffelijke, vermakelijke en behartigenswaardige) Johan de Wittlezing van Joris Luyendijk. Dit stukje is er losjes op geïnspireerd. De lezing is gratis op te vragen bij pr.leentvaar@online.nl

Mazzel

‘We verhogen de lasten voor de burgers niet, als het niet noodzakelijk is om de kosten te dekken’, zegt wethouder Harro Janssen van Financiën in een persbericht over de begroting. Daar komen we weer goed weg! Je hebt er ook zat die terwijl ze bulken van het geld, om de haverklap, schuddebuikend van de pret, draconische belastingverhogingen uitvaardigen. Gewoon om te pesten.

Het is fijn schmieren met zulke opzichtig omzichtige bewoordingen. Maar weldra zal het lachen ons vergaan. De begroting voor volgend jaar is sluitend dankzij bezuinigingen op de gemeentelijke organisatie. Ik vind het ongezien een huzarenstuk. De grote klappen komen in de volgende jaren. Een korting van 20% procent vanwege het Rijk, steeds meer werklozen en de grote bouwprojecten komen niet of moeizaam van de grond. Waar gaan we de miljoenen vandaan halen? Doen we geen zwembad? De schouwburg dicht, misschien? Niet? Het filmhuis dan! Kan de schuldhulpverlening op een laag pitje? Het onderhoud van wegen en openbaar groen?

Wat is de kritische ondergrens van het voorzieningenpeil, wat hebben we er met zijn allen voor over? Dat zijn de vragen die onontkoombaar op ons afkomen. Het is verstandig dat het college van B en W vast een kiezeltje in de vijver gooit.

Stadsmarketing

Wethouder Siebe Keulen stuurde de raad vrijdag een brief over stadsmarketing. ‘De afgelopen jaren zijn veel evenementen en winkeliersacties gehouden, nu wordt het tijd de stadsmarketing op een hoger plan te tillen.’

Ik moest denken aan de visie die een extern bureau twee jaar geleden opstelde. Een kloek rapport met ‘proposities’ zoals ‘in Gouda staat de tijd soms stil’. Is het boerenheikneuterig of een kwestie van gezond verstand om te denken dat zulke rapporten ongeveer net zo veel opleveren als een koopsompolis van de DSB-bank?

Hoe het ook zij: veel ondernemers en (maatschappelijke) organisaties in de stad vinden dat er meer moet worden gedaan aan het imago en het ‘vermarkten’ van de stad. Wat moet er gebeuren? Hoe gaan we het organiseren? Daarover gaat Keulen met ze in gesprek. Dat lijkt me nuttig en nodig. Tik maar eens ‘Gouda’ in op You Tube. De score is een treurigmakende verzameling narigheid: burenruzies, op heterdaad betrapte kluisjeskrakers en de onvermijdelijke stemmingmakerij tegen Marokkanen afkomstig van de PVV. Gelukkig maar dat er nog een Franse toerist in de stad was die zich metterdaad om onze citymarketing bekreunde.